Улаанбаатрын нийтийн тээвэр
Хайрт Монгол Улсынхаа нийтийн тээвэрт зориулав
Автобусанд би дуртай. Микронд ч бас. Өвөл нь дулаан, зун нь сэрүүн байвал бүр сайхан. Зорчигчгуй нийтийн унаанд бүр дуртай. Хамгийн сайхан дурсамжууд надад цэвэрхэн, угаасан, гялалзсан автобуснуудтай холбоотой.
Гал түймрээс зугтаж буй хонины сүрэг харсан хүн байгаа юу? Өглөөгүүр ажилдаа, орой нь гэрлүүгээ харьж буй хүмүүстэй харьцуулбал, хонинууд хамаагуй их зохион байгуулалттай санагдана.
Тэр инээдтэй олны хөл бужигнасан бантан нь хөлс, баас, хир, өмхий үнэртэй ус үнэртүүлэн, бие биенээ үзэн ядсан харцаар дагз дагзаа ширтэн дуугуй мөр зөрөгцөн зогсоцгооно. Суудал авцгаасан нэгнүүд тэр дор бясалган үйлдэн, цонхруу ширтэцгээж, эсвэл унтацгаана. Битгий айж сандраа, би охиноо тэвэрч байгаа ч гэсэн, чамаас суудлыг булаах гээгүй юм, харин охиныг минь өвөрдээрээ аваач гэх гэсэн юм.
Зогсож буй нэгнүүд нь бүгдийг үзэн ядна: жишээ нь тэнцвэрээ олж ядан, бариулыг охиноо унагаачихгуйхан шиг бариад авах гэж зүтгэх намайг ч бас. Хөлөндээр чангаар гишгэн хажуугаар зөрөн одох уут шуудай тэвэрсэн эмээ өвөө нарыг ч бас. Автобусны буудалдээр хаяа тусламж ба мөнгө хүссэн, өвчтөй хүүхдийнхээ зураг барьсан эмэгтэй зогсож ч байж мэднэ. Харин ойрийн гурван жилийн дотор тэр хүүхэд нь нэг ч миллиметр өсөөгуй нь хамаагуй...
Тэр өөрийн зунгааралдсан цавуундаа, өөрийн ухаанаа алдах хүний зутанг ээ! Буух буудалдаа буухын тулд давах естой бетонон нуруунуудыгээ! "Буухдаа баруун талыг барьж, орохдоо зүүн талыг барьдаг": Хуцваа! Май, салаавч миний хөөрхөн дүү. Бүгдээрээ өөрийн зөв гэдгээ батлахын тулд зүтгээд зүтгээд, бульдозер мэт өөдөөс нь зүтгэх хүний урсгалыг зүсэн гардаг.
Монголын чимэг болсон хацар гоо охидуудыг хархад, хэн нь ч инээмсгэлэхгүй. Автобусанд инээмсгэлэх охин маш ховор. Царайлаг нэг нь тэр тусмаа маш ховор тааралдана. Учир нь Улаанбаатар хотын минь нийтийн унаа тэдний үзэсгэлэн гоог хулгайлан, аймшигтай туранхай, эсвэл аймшигтай бүдүүн, аймшигт батгын үүр болгон хувиргадаг.
Инээмсгэлэл гэвүү? Үгүй! Инээх тохиолдол байна, харин тэр нь хоорондоо хов жив ярьж, шаагалдан инээлдэх явдал бий. Монголын минь нийтийн унаа хичнээн чанга таржигнан, дохионы дуу нь маш чанга боловч, түүнээс чанга инээх юм бол бүгд эргэн харж, залуучуудын соёлгуй болсонд гайхшран, дор дороо юм бувтнан адал явдал цааш үргэлжилнэ.
Энэ бүгдийг харахдаа би, яагаад солиороогуйдаа гайхна. Учир нь тэр олон хүмүүс хоорондоо юу ярьж, хэн нь миний тухай муу бодох, эсвэл хэн нь хэндээ юу гэж хэлсэн нь хамаагуй. Өөрийгөө гадаад хэлтэй болсоноо харуулхын тулд залуучууд Bakstrit bois гэж автобусны ханандээр хадаасаар зорж өөрийгөө баясгадаг нь хамаагуй, бие биенээ дарамтлаж, нэг нэгэндээ амьдрах зай өгөхийг хүсдэггуй нь хамаагуй. Харин өглөөгүүр, эсвэл оройгуур хэдэн үл мэдэгдэх хүмүүс автобусыг цэвэрлэж, миний хайртай Улаанбаатрыг дахин дахин автобусыг хүнгуй байх үед нь зугаалах сайхан боломж гардаг... Mикронуудын орилох дуун дунд хоосон автобус хүлэглэн, шилэнд духаа нааж шөний Улаанбаатрыг харах ч сайхан шүү...
__________________________________________________