जगन्नाथ |
Радио чагнавЕгиптүүдийн тухай радиогоор дамжуулж байх юм. Зурагт үзэх боломжгүй байгаа ч, ерөнхийдөө төсөөлөгдөв, юу болж байгааг. Баахан гарууд цуглаж, жагсаж, хар утаа сууниглуулан ардчиллын төлөө тэмцэж байгаа юм байх оо. Ардчилал суулгахын хажуугаар, дэлгүүр дээрэмдэж, байшин шатааж байгаа. Байдаг л жүжиг. Гэвч цааш нь сонсоод байтал, бүр марзан санагдав: дээрэм тонуул эхэлж, эрх чөлөөт египтийн ард түмэн одоо хоолны төлөө тэмцэж эхэлжээ. Бүр нэг нэгнээ талхны булангийн төлөө үнэнээсээ, сэтгэл гарган хядаж байх юм. Мөн өөрсдийн музейг дээрэмдэж, олон мянган жилийн түүхтэй хатаасан хаадынхаа шарилыг зөөн гаргаж, гадаадад нүүлгэж эхэлжээ.Тэр бол ойлгомжтой: бүтээн байгуулж, хоол хүнс үйлдвэрлэж, газар нутгаа, түүх соёлоо хамгаалах ёстой илийтүүд нь бүгд ардчилал суулгаад маш завгүй байгаа. Тариалангийн талбай дээр ажиллах хүн байхгүй, мал сүрэг хариулах хүн байхгүй, музей хамгаалах хүн бас байхгүй. Бүгд завгүй, эрх чөлөөнийхөө төлөө тэмцэж байгаа. Тэр хооронд нь, зарим нөхөд хажуугаар нь ажиллаж байгаа. Хүн л болж төрсөн хойно? Сайн дураар ч, сайн бус дураар ч египтийн ард түмэн өөрийн түүх соёлоо устгаж эхэлж байгаа. Өөрийн гараар. Гэвч жагссан малын сүргийг арми дарж эхэлсэн юм байх- гэвч байдал хяналтаас алдагдаж, ямар нэгэн шийдвэр гаргаж, байдлыг залруулах мөч нь оройтсон л болов уу гэж өөрийн эрхгүй бодогдох юм. Маш их цус урсана даа. Цуурай нь манайд хүртэл сонсогдоно гэдэгт итгэж байна. Гэвч. Гэвч, европчууд египтийн ард түмнийг сэтгэлээр дэмжиж байгаа юм байх: түүхэн баялгаа түр зур хадгалуулахыг уриалсан юм гэнэ. Суэцийн сувгийн асуудлыг дахин хэлэлцэх талаар бас ярилцжээ. Тэр бас ойлгомжтой. Мал сүрэг өндөр ач холбогдолтой хүн төрөлхтний түүхэн дурсгалыг арчилж хамгаалж чадахгүй. Мөн стратегийн өндөр ач холбогдолтой Суэцийн сувгийг хэдэн харууд яавч авч явж чадахгүй. Түүхэн дурсгалууд нь Каирын жорлонд байснаас Францын Лувр, аль эсвэл Нью-Йоркийн музейд байвал хамаагүй дээр. Иймэрхүү нэг жагсаал манай урд хөршид болж байсан, уншигч та санаж байгаа байх. Танкууд ардчилалд дургуй юм байна лээ, тийм үү. Бөөн цус урсаж, махан овоо боссон. Үүнд баахан хүмүүс дургуйцсан. Тэр тусмаа гадаадууд. Ер нь тэд маш олон зүйлд дургуйцдаг: байлдаан буудалцаанд. Авилгал хээл хахуульд. Эрх баригчид буудаж эхэлнэ гэдэг бодлоос болж, хачин хачин болно. Энэ учраас тэд хүмүүсийг буудаж эхэллээ! гэж донгиордог. Гэвч энэ бол санаатай бодлого. Бодоод үзээрэй. Бас хүмүүсийг буудаж эхэлсэн гэвэл, худлаа. Бодоод үзээрэй. Бүр хичээгээд хичээгээд, хүнийг гэдэгт үгэнд итгэж чадахгүй, болохгүй. Буудах нь ч яамаа л байна. Хүн гэдэгт л итгэж чадахгүй байна. Хүн гэдэг амьтан өөрийн түүх соёлоо устгадаггүй. Үй олноороо цуглаж, байшин шатааж, музей дээрэмддэггүй, банк ухдаггүй. Бодоод үзээрэй. Үй олноороо зөвхөн мал сүрэг цугладаг юм. Хүмүүс тэр хооронд ажлаа хийж, бага ч болов зорилгодоо ойртохыг хичээдэг. Энэ ажлаа хурдан дуусгаад, дараагийн тэр ажлаа хийнэ гээд, толгой өндийлгэх завгүй гүйдэг. Ажил шиг их юм энэ хорвоод байхгүй. Харин малд маань ажил хамаагүй. Түүнд Эрх Чөлөө, Өөрийн Агуу Санал Бодлоо Илэрхийлэх Эрх чөлөө хамгийн чухал. Үүнийг сэргэлэн гарууд ашиглаж, үй олон малаар өөрийн ажил хэргээ амжуулдаг. Гэвч үй олноороо цугласан малын сүрэг хэрэгтэй юм хэзээ ч хийж чадахгүй. Хийж байгаагүй, хийх ч үгүй. Ер нь хутга, саваа, халбага шиг энгийн нэг зэвсэг, хэрэглээний багажаас ялгаа байхгүй. Хэрэв үй олон донгиочууд нэг газар цуглавал, тэр цугласан олныг нэг нэгж буюу нэг том донгио хүн гэж ойлгох хэрэгтэй. Учир нь мал бүр өөрийн сайн дураар, хэн ч татаж чангаагаагүй байхад очиж сэргэлэн гарын багаж болж хувирсан. Тэр учраас мал сүргийн ч хувьд, зохион байгуулагчдад ч адил арга хэмжээ авах хэрэгтэй. Шууд зайлуулах. Тэр үй олон цугласан малыг юугээр ч ухааруулах боломжгүй. Ямар ч ухаалаг саруул үг хэрэггүй, тэд ойлгохгүй. Өөрийн малынхаа төвшинд л ойлгоно. Эрт орой цагт, нэгийг сүйтгэн, хоёрыг тонож эхэлнэ. Сүйтгэж тоносны дараа, сүрэг маань гэр гэртээ харьж тарна. Сүйтгэж тонож байх хоорондуур нь, сэргэлэн гарууд том бялууг хуваан идэлцээд дууссан байдаг. Энэ бол сэргэлэн гаруудын бодлого хэрэгжсэн тохиолдолд. Гэвч үүнийг болиулах нэг өөр арга бий: малыг буцааж хүн төрхөнд оруулах. Өөрөөр хэлбэл, иргэн хонийг: "Новш гэж! Би чинь одоо энд юу хийж байна?" гэж өөрийг нь асуулгаж, оюун ухаан бодит байдал хоёрын хооронд харилцаа холбоо тогтоолгож өгөх. Мал маань сум исгэрч эхэлсэн цагт аж амьдралын чанартай бодолд дарагдаж, улс орны хувь заяанд санаа тавихаа больдог. Тэр тусмаа хувцас нь гэнэт хажуу хүний цустай холилдсон тархины өнгөтэй болж хувирахад. Тэр цагт иргэн хонь маань мал байхаа ГЭНЭТ больдог. Гэрт нь бөөн амжуулах ажил, бөглөрсөн жорлон, шүүрдэх хог хүлээж байгаагаа ГЭНЭТ санана. Бас "Саваагүй нохой саранд хуцжээ. Би чинь гэр бүлтэй хүн, мөн иймэрхүү цуглаан жагсаалд оролцох нь өөрт нь бараг л ашиггүй юм биш үү, зөндөө хийх юмтай байхад?" гэдгээ ГЭНЭТ ойлгоно. Чанартайгаар айж түгшсэн иргэн хонь авсан сургамжаа удаан санах болно. Бас сэргэлэн гарууд ойрын хугацаанд түүнийг татаж чангаасан ч жагсаал цуглаандаа оролцуулж чадахгүй. Бас нэг цочрио авсан хонь маань бусад 10 ширхэг туршилаггуй хонийг иймэрхүү ажлаас холдуулна байх. Бодоод үзээрэй андаа. Яагаад цугласан энгийн хүмүүсийг буудаад эхэлснийг. Цугласан олныг буудаж болдоггүй гэсэн бодлыг хэн чамд суулгаж өгсөн байж болох уу? Яанаа ийнээ хамгийн чанга хашгардаг нэгэн гэж ойлгож болно. Иймэрхүү бодлыг чиний тархинд суулгаж, чиний гараар л могой бариулна шүү. Өөрийгөө л бодоорой андаа... 17:09 - 2011-02-04 - Сэтгэгдэл бичихМань блогтоо нэг бичлэг шахчлаа сая ;) азгүй гарууд тэгээд өлсөж л үхнэ биз...
малуудад хааяа өөрийгөө мэдрэх сонирхолтой санагддаг гэчүүл балайрсан болчдын болуу хэ хэ... Найзаа? Түүхэнд "Байсан бол" эсвэл "хэрэв" гэдэг үг байдаггүйг санаж байгаа биз дээ... Хувьсгал дандаа цус нулимс дагуулдаг. Хувьсгалаас илүү хувьслыг илүү шүтнэ. Даан ч тэвчээр ухаан хэрэгтэй л дээ. Хэт товчилж бичихэд францад хувьсгал гарч цус их урсаж байхад Англичууд тэр халдвараас ихэд болгоомжилж байсан гэж. Эцэст нь Британи дэлхийн эзэнт гүрэн болсон Тэр чингисийн үе 800-900 жилийн өмнө болдгоо болоод, өнгөрдгөө өнгрөөсөн шдэ. Тэр цагын хүмүүс хийдгээ хийгээд, бид нарт чадлынхаа хэрээр өгдгөө өгсөн. Хуурах хуурагдах тал дээр тийм юм аа. Үнэхээр хуурахгүй шударгаар хүн сонголт хийгээд өөрчлөх боломжтой бол нэг хэрэг. Тэгэхээр хүн хоёр дахь удаагаа хуурагдахыг хүсэхгүй учир ямар нэгэн зүйл хийнэ. Гэтэл нөгөө хуурагч этгээд хуурахыг хүснэ. Харин хоёр дахь удаагаа хуураад баригдсан бол шанг нь хуурагдсан этгээд өгөх эсэх нь хуурагдагчийн л эрхийн асуудал. Хуурагдагч харин бусад тэр юмыг бодох эсэх нь олон зүйлээс хамаарах байх. Хэний захиалгаар тэр өнгөт хувьсгал нь явах уу? Өнгөт хувьсгал ч байж болох юм? Нэг гадаад үг байдаг даа: Fool me once- shame on you. Fool me twice- shame on me гэж. Намайг нэг хуурвал чиний буруу. Намайг хоёр хуурвал миний хохь гэж. Бие хувь хүмүүсийн хувьд алдах зүйл заримд нь байхгүй, заримд нь байх, заримд нь ашигтай, заримд нь ашиггүй. Найз нь төр болон, тэр төрийг сонгосон нийгэм хоёр ихэр шиг, нэг нэгэнтэйгээ яаааг адилхан байдаг гээд хэлчихвэл, эгдүүг чинь хүргэхгүй биз? Мэдээж үүн шиг үйл явдал болох нь хэн хэнд нь ашиггүй байж магадгүй. Гэхдээ хэвийн, эрх чөлөөгүй боолын амьдралаас буудуулан салж байгаа зарим нэгэнд ашигтай ч байж болох л юм. Үлдсэн нь шоронд орж тамлуулан бүүр илүү зовж ч мэднэ... мэдэхгүй юм даа... Амьдралыг. Миний бодлоор эрх чөлөө үгүй бол амьдралд өөр үнэ цэнэ үгүй л гэж боддог. Дарангуйлагч авторитари төртэй нийгэмд хүмүүс амьдрахдаа нэг л өдөр тэдний олонх нь эрх чөлөөгөө боомилуулж, үнэ цэнэгүй амьдарч буйгаа мэдрээд, тэр амьдралаас залхсандаа ийм үйлдэл хийдэг биз гэсэн юм. Үүнийг зөвхөн тэр эсэргүүцэж буй хүмүүс рүү бурууг чихэхээс илүүтэйгээр сайн сайхныг амлаад сандайлж суугаад дарангуйлж буй хүмүүст миний хувьд бурууг өгнө... |
Тухай: ~Scientia potentia est~ Нvvр Хувийн мэдээлэл Архив Найзууд Uriankhan Art Шинэ бичлэгvvд - Инновацийн тухай - Хорионы гоо зүй - Гялс нэг бичлэг - Шинэчлэл - Зав гаргаж дуусгав - Дөрвөн хувьсагч - Кино ба комиксуудын тухай - Ойрын хугацаанд хийсэн ажил - Соёлын ба хүн төрөлхтний нүүдлийн тухай - Die Antwoord Найзууд - Friska - yuki - xvv - Blessing Tara - gereltuya - Хүслийнжигүүр - dadido - Алмас - arch_tseegii - arius - Zurai - dao - Garin - Бахархал - luna - Би зүгээр л бичмээр байна - Цагаан хараацай - american boy - amigo - BaD_woman - Bataa - Боролзой - Чойрын Хүү - EDUCATION - zaya - boldbaatar - Zaya - deizy - DESI - Egel_setgel - Энхмандах - erida - My All - eternalzul22 - undrahbayr - guumii4u - Лхагва - BoLoRmAa - amur - kiss_kiss - last_sopor - Тархи өрөмдөгч - mAzze - Ìÿãìàð - mizzind - bylzuuhai - Нарантунгалаг - Orgil - Pada - PoisonouS Angel - Monkey - pupa_inn - Shuvuukhai - tamerlan13 - tatah - Зэрэглээ - Золоо - Zuu - __tungalag - Solongo - Aagii - hairiin boroo |